|
فصلنامه عملیات روانی شماره 29
|
|
سال هشتم، شماره 29، تابستان 1390
صاحب امتياز: معاونت فرهنگي و اجتماعی سازمان بسیج مستضعفین
مدير مسئول: علیمحمد نائینی
سردبير: حجتالله مرادي
دبیر تحریریه و مدير اجرايي: امیرهوشنگ طهماسبیپور
ويراستار: محمد آقازمانی
طراح و صفحهآرا: علی تیموریراد
حروفنگاری: رفعت خدابنده
* استفاده از مطالب اين سايت با ذکر منبع بلامانع ميباشد.
|
|
سخن سردبیر: ابعاد اجتماعی پنهان و آشکار جنگ نرم
حوزه و محدودهای که در جنگ نرم به عنوان "مسائل اجتماعی" مورد توجه قرار میگیرد، به مراتب وسیعتر و نامحدودتر از گسترهای است که در خصوص "انحرافات اجتماعی" مدنظر قرار گرفته است. در جنگ نرم از مسائل اجتماعی تعاریف متعددی ارائه شده است برای نمونه: «مسئله اجتماعی موقعیتی است که بیشتر مردم آن را نامطلوب تلقی میکنند و بر زندگی بسیاری در فرایند کنش اجتماعی به طور مستقیم و غیرمستقیم اثر میگذارد و بیشتر مردم آن را احساس میکنند و درخواست حل آن را دارند.» در تعریف یاد شده نکاتی قابل بررسی است. از جمله این نکات "مردم" است که بهعنوان عامل تعیین مسئله در نظر گرفته میشود.
|
|
انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی؛ فرصتها و چالشها
نویسنده: دکتر علیمحمد نائینی
چکیده
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، زمینه مشارکت مردم در عرصههای گوناگون به ویژه در عرصه سیاسی و در فرایند تصمیمگیری، سیاستگذاری و اداره جامعه فراهم شد. براین اساس، بهطور متوسط هر سال در کشور یک انتخابات برگزار شده و همواره مشارکت انتخاباتی ملت ایران برای نظام پشتوانه جدی به شمار آمده است. بهزعم دولتهای غربي به ویژه امریکا حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 که بهدلیل غفلت و جهالت برخي نخبگان سياسي به وجود آمد اعتماد ملی، مشروعیت، کارآمدی و انسجام بين مردم و حكومت را کاهش داده است. با توجه به اینکه چالشهای امنیتی انتخابات ميتواند، به اهداف مرجع در امنیت نرم از جمله روحیه ملی، اعتماد، مشارکت، انسجام، افکار عمومی، توان سیاسی و... آسيب رساند، در این چارچوب و با توجه به شرایط پیچیده و حساس کشور در آستانه انتخابات مجلس نهم، مقام معظم رهبری برای مراقبت از امنیتی نشدن انتخابات تأکید فرمودهاند. سؤال این است، فرصتها و چالشهای احتمالی انتخابات پیشرو چیست؟ راهکارهای برخورداری از انتخاباتی پرشور، با مشارکت حداکثری بدون چالش امنیتی کدام است؟ در این مقاله تلاش گردیده انتخابات مجلس نهم و چالشهای احتمالی امنیتی آن با رویکرد امنیت نرم مورد بررسی قرار گیرد و راهکارهایی برای پیشگیری از امنیتی شدن انتخابات مجلس نهم شورای اسلامی ارائه شود.
واژگان کلیدی: انتخابات، انقلاب رنگی، امنیت و امنیت نرم.
|
|
بررسی نقش مساجد در مقابله با تهدید نرم (با تأکید بر مساجد شهر اراک)
نویسنده: دکتر حسن علیاکبری؛ دکتر عباس مهری، حمیدرضا انصاری
چکیده
جمهوری اسلامی ایران از دهه دوم انقلاب اسلامی با تهاجم فرهنگی مواجه و به تدریج این تهاجم به شبیخون فرهنگی، قتلعام فرهنگی و تهدید نرم تبدیل شد. سرانجام نیز با تشکیل جبهه ناتوی فرهنگی از سوی غرب بر علیه جمهوری اسلامی، جنگ نرم آغاز گشت. تغییر در باورها، اندیشهها، رفتار و به طور کلی تغییر در ساختار نظام اسلامی از جمله اهداف این تهدید و جنگ نرم به شمار میرود. بر همین اساس نیاز شدید جامعه اسلامی به ایمنسازی در مقابل تهدیدات نرم دشمن، باعث شده راهکارها و ابزارهای رسیدن به این هدف مورد بحث و بررسی جدی قرار گیرد. به نظر میرسد مساجد که سرآغاز بسیاری از جنبشهای مردمی و سازندة جامعه بودهاند بهترین نقطه برای مقاومسازی در برابر تهدید نرم میباشند. از این رو مقاله حاضر به تبیین نقش مساجد با کارکردهای مختلف به عنوان یکی از ابزارها و راهکارهای موجود در مقابله با تهدید نرم میپردازد.
واژگان کلیدی: مسجد، تهدید نرم، جنگ نرم، تهاجم فرهنگی، مقابله.
|
|
بررسی عملکرد گروهک تروریستی پژاک از منظر عملیات روانی
نویسنده: حسن انوری
چکیده
ماهیت گروهک تروریستی پژاک از جمله موضوعاتی است که کمتر در تیررس بررسی و تتبع علمی و اسنادی پژوهشگران داخلی قرار گرفته است. از اینرو، منابع تحقیقی چندانی در سبد مطالعه محققان آن قرار ندارد. این گروهک که شاخهای از گروه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) ترکیه است، هیچگاه نه در بین مردم کردستان و حتی نه در میان سایر گروهها و احزاب کردی نتوانست جایگاهی برای خود به دست آورد. حتی حامیان بینالمللی آن همچون امریکا، آلمان و رژیم صهیونیستی از حمایت آشکار آن طفره میروند. در واقع، این گروهک از کمترین مشروعیت سیاسی اجتماعی برخوردار نیست. قاچاق مواد مخدر، سرقت مسلحانه و سایر جرائم ارتکابی این گروهک، بررسی پروندة آن را بیشتر به حوزة جرائم سازمانیافته سوق میدهد تا حوزة گروههای سیاسی. به هر روی، از آن جهت که توجه دشمنان جمهوری اسلامی به بهرهبرداری سیاسی امنیتی از اقدامات این گروهک جلب شده، ضروری است که محققان توجه بیشتری به بستر پیدایش و رفتار آن کنند. این پدیدهها تنها در پوشش عملیات روانی و حمایت تبلیغاتی پشتیبانان خود میتوانند شناخته شوند و تداوم یابند. مقاله حاضر میکوشد با بررسی چگونگی شکلگیری این گروهک و مطالعة رفتار آن، برخی از ابعاد پنهانِ توطئة غرب، امریکا و رژیم صهیونیستی در حمایت و هدایت این گروهک تروریستی را آشکار کند.
واژگان کلیدی: پژاک، امریکا، رژیم صهیونیستی، آلمان، عملیات روانی.
|
|
جنگ نرم علیه انقلاب اسلامی و راهکارهای مقابله؛ با تأکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری
نویسنده: حمید تقیزاده
چکیده
با پیروزی انقلاب اسلامی، دنیای استکبار که به یکباره با گفتمانی جدید و بیسابقه مواجه شده بود به انواع و اقسام روشها برای متوقف کردن سیر حرکت رو به رشد آن، اقدام ورزید. حمایت از گروههای شکستخورده داخلی همچون منافقین و لیبرالها برای تحریف انقلاب نتیجهبخش نبود. توطئه کودتا و شورشهای محلی نیز با شکست مواجه شد. پس از آن بود که در حمایتی بینالمللی طولانیترین جنگ قرن بیستم را علیه انقلاب اسلامی به راه انداختند، اما در پایانِ این جنگ سخت، نهال انقلاب ایران به درختی تناور تبدیل شد و دیگر الگوهای سخت برای ضربه زدن به آن کارساز نبود. از این پس، روشهای نرم برای رویارویی با آن در پیش گرفته شد. مقام معظم رهبری از سالها پیش خطر این نوعِ جدید از جنگ را در قالب عباراتی همچون تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی، جنگ نرم و... گوشزد کردند. این مقاله در نظر دارد با بهرهگیری از سخنان هدایتگر رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله العظمی خامنهای به ترسیم سیر حرکت جنگ سخت دشمنان به جنگ نرم بپردازد. در تدوین مقاله، تکیة اصلی بر الگوهای بومی مفاهیم مورد بحث بوده، و حتیالامکان از ارجاع به منابع دیگر احتراز شده است.
واژگان کلیدی: انقلاب اسلامی، جنگ سخت، جنگ نرم.
|
|
عملیات روانی امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس
نویسنده: سعید قاسمزاد
چکیده
امریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران هیچگاه سیاست خود را مبنی بر حمایت از حرکتهای تفرقهافکنانه داخلی و توطئههای خارجی علیه ایران برای تغییر نظام آن پنهان نکرده است. بر همین اساس این کشور در طول دوران دفاع مقدس، افزون بر تحمیل سیاستهای تبلیغی خود به رسانههای خبری جهان از رژیم عراق نیز خواست تا برنامههای تبلیغاتیاش را با سیاستهای تبلیغاتی امریکا هماهنگ و همسو سازد. در این راستا، امریکا و همه بنگاههای خبری غرب و رژیم صهیونیستی بهمثابه دستگاه تبلیغاتی عراق عمل کردند. در این هجمة تبلیغاتی پیچیدهترین روشهای عملیات روانی توسط متخصصان و کارشناسان آنان طراحی و اجرا شد. گستره این عملیات در سطوح مختلف و در حوزههای گوناگون سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی فراگیر بود. از اینرو، نقش رسانههای غربی در عملیاتی ساختن این بعد از جنگ چشمگیر ارزیابی میشود. این مقاله بهطور خلاصه به بررسی مهمترین شاخصهای عملیات روانی امریکا در دوران دفاع مقدس میپردازد.
واژگان کلیدی: عملیات روانی، عملیات روانی غرب، شاخصهای عملیات روانی امریکا (در دوران دفاع مقدس).
|
|
درآمدی بر قدرت نرم؛ مطالعه موردی عملیات روانی، شایعه و تبلیغات
نویسنده: سیدمحمد جواد قربی
چکیده
یکی از بحثهای متداول در ادبیات سیاسی، قدرت و مشتقات آن است. در عرصه روابط بینالملل و سیاست خارجیِ بازیگران سیاسی در اقمار گوناگون، رهیافتهای قدرت حاکم است از این رو بررسی قدرت و چهرههای متفاوت آن ضروری به نظر میرسد. پس از شکستهای متوالی و تلفات سنگین مالی و معنوی، بازیگران سیاسی درصدد برآمدند تا از قدرت سخت عبور کرده و از قدرتی مطمئن و کارآمدتر بهره گیرند که در نظریههای سیاسی با عنوان قدرت/ جنگ نرم شناخته میشود. از سوی دیگر، آشکار است که، بهرهگیری از سختافزار و منابع مادی و فیزیکی به تنهایی در عصر اطلاعات و حکومت رسانهها کافی نیست و کاربران قدرت به ناچار باید از فناوریهای نوین در بخشهای سایبر، فناوری، اطلاعات و ارتباطات بهره گیرند تا دستیابی به نتیجه، با هزینههای مادی کم، تلفات جانی تقلیل یافته و با افزایش مشروعیت همراه باشد. در این راستا قدرت نرم با بازسازی چهره سخت قدرت به روی کار آمد که نخستین بار توسط ژوزف نای آن را تبیین کرد. این قدرت از ابزارهای نوینی بهره میگیرد که میتوان از آن جمله نام برد: عملیات روانی، شایعه پراکنی، تبلیغات مسموم، سایبرنتیک، رسانه، ماهوارهها، نبرد اطلاعاتی، فریب استراتژیک و غیره. در این مقاله پس از بررسی قدرت نرم و ابعاد آن، به طور موردی پدیدههای عملیات یا جنگ روانی، شایعه و تبلیغات به مثابه ابزارهای کاربردی قدرت نرم بررسی میشود.
واژگان کلیدی: قدرت، قدرت نرم، عملیات روانی، شایعه و تبلیغات.
|
|
قیام انقلابی در یمن، زمینهها و موانع داخلی و خارجی
نویسنده: عباس کاردان
چکیده
مقاله حاضر سعی دارد ناآرامیها و اعتراضات کشور یمن در نیمه نخست سال 2011 را که در راستای انقلابهای نوین عربی در منطقه شکل گرفت، مورد بررسی قرار دهد. در این خصوص، ابتدا برای شناخت درک درستی از تحولات یمن، نگاهی خواهیم داشت به ساختار سیاسی- اجتماعی این کشور تا خواننده خود نیز بتواند بر این اساس تحلیل درستی از اوضاع داشته باشد. در ادامه پس از ارائه پیشینهای از این اعتراضات و شرح ماجرا به ریشههای نارضایتی مردم از رژیم علی عبدالله صالح که در اعتراضات اخیر جلوه داشت، میپردازیم. علت طولانیشدن اعتراضات و نتیجهبخش نبودن سریع آنها در سرنگونی صالح موضوع دیگری است که در توضیح آن عوامل و مؤلفههایی همچون تفاوت در دیدگاه و عملکرد مخالفین و نقش شورای همکاری خلیج فارس و به خصوص عربستان و نیز نگرانی امریکا از روی کار آمدن اسلامگرایان مورد توجه خواهند بود.
واژگان کلیدی: اعتراضات، سرکوب، انقلاب، اسلامگرایی، القاعده، شورای همکاری خلیج فارس.
|
|
معرفی کتاب: بصیرت و عصر جنگ نرم
نویسنده: غفار رضویپور، علی رضویپور
ناشر: شیراز: مرکز نشر زرینه
سال انتشار: 1389
تعداد صفحه: 320ص
معرفی: محمدحسین زمانی
|
برگرفته از : http://www.swar.ir/quarterly.aspx?qid=70
:: موضوعات مرتبط:
*****جنگ نرم و عملیات روانی***** ,
فصلنامه عملیات روانی ,
,
:: برچسبها:
عملیات روانی ,
جنگ نرم ,